Od 1 kwietnia 2022 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii. Najważniejszą i wzbudzającą największe emocje zmianą jest wprowadzenie systemu „net-billignu”. W nowym systemie całość nadwyżki będzie sprzedawana za średniomiesięczną (docelowo godzinową) cenę energii elektrycznej na Rynku Dnia Następnego (https://tge.pl/energia-elektryczna-rdn) i wartość tej energii będzie odejmowana od wartości energii zakupionej wraz z dystrybucją.
Pojawiło się wiele głosów mówiących, że w takim systemie inwestycja w instalację PV będzie nieopłacalna. Przedstawiano proste analizy ekonomiczne gdzie czas zwrotu inwestycji wydłużał się z około 6 do nawet 11 lat.
Postanowiliśmy przeprowadzić własną analizę.
Średnia cena energii elektrycznej wraz z dystrybucją wynosi około 0,75 zł (miejscami może to być ponad 0,80 zł).
Według danych dostępnych na stronie PSE (www.pse.pl) średnioroczna Rynkowa Cena Energii elektrycznej w 2021 roku wynosiła 0,38 zł, a średnia z pierwszych trzech miesięcy 2022 roku to już 0,55zł. Za czerwiec 2022 roku PSE ogłosiła że średniomiesięczna cena energii elektrycznej wynosi 0,66zł za 1kWh.
W 2021 roku średnia cena energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym wzrosła o 10% w porównaniu z ceną w 2020. Kiedy porówna się różnicę między cenami w samym 2021 roku, to w IV kwartale cena wzrosła o 17% w porównaniu z I kwartałem. Wzrost cen ma miejsce już od kilkunastu lat. Dane dostępne są na stronie Urzędu Regulacji Energetyki (https://www.ure.gov.pl/pl/energia-elektryczna/ceny-wskazniki/7852,Srednia-cena-sprzedazy-energii-elektrycznej-na-rynku-konkurencyjnym-roczna-i-kwa.html).
Widać zatem wyraźny trend wzrostowy i według ekspertów może on się utrzymać nawet kilkanaście lat. Oczywiście przekłada się to na wzrost rachunków, ale sytuację zmienia inwestycja w instalację fotowoltaiczną, której opłacalność w takich warunkach wzrasta.
Rozpatrzmy klasyczną instalację o mocy 5,4kW na budynku mieszkalnym jednorodzinny, która ma pokryć w całości zapotrzebowanie rodziny 2+2 na energię elektryczną. Nasza firma jest w stanie wykonać taką instalację za około 27 300,00 zł brutto (w zależności od możliwości montażowych). Moduły zostaną skierowane na południe pod kątem 35°, więc instalacja powinna wyprodukować rocznie ponad 5400kWh. 20% tej energii zostanie skonsumowana od razu, a 80% wysłane do sieci i sprzedane po średniej cenie ogłoszonej przez PSE. Cena ta będzie się zmieniać co miesiąc (docelowo co godzinę), jednak na potrzeby analizy przyjmiemy średnią roczną na poziomie 0,66zł za 1kWh. Uwzględnić należy również wzrost ceny energii elektrycznej i na podstawie wspomnianych wcześniej faktów, bezpiecznie przyjmiemy 2% wzrostu w skali roku.
Wartość corocznej energii wyprodukowanej sumujemy i uzyskujemy wykres (kolor czerwony). Nakładając go na stały wykres kosztów instalacji (wykres niebieski), w punkcie przecięcia otrzymujemy czas zwrotu inwestycji. Sumując coroczną energię wyprodukowaną przez 25 lat, z uwzględnieniem spadku sprawności modułów i odejmując koszt instalacji, otrzymujemy zysk z instalacji po 25 latach pracy. Po wprowadzeniu danych do kalkulatora otrzymujemy następujący wynik:
– zwrot poniesionych kosztów montażu instalacji fotowoltaicznej nastąpi po około 7 latach,
– po tym czasie instalacja zacznie generować oszczędności, które po 25 latach wyniosą ponad 77 tysięcy złotych.
Kiedy dodatkowo uwzględnimy dofinansowanie z programu „Mój Prąd 4.0” w wysokości 4000 zł oraz ulgę podatkową (termomodernizacyjną) w wysokości 12% sytuacja wygląda jeszcze lepiej. Zwrot nastąpi po około 5 latach, a zysk po 25 latach wyniesie ponad 84 tysięcy zł.
Analiza ekonomiczna instalacji PV o mocy 5,4kWw systemie net-billingu z dofinansowaniem.
Dla porównania przy tych samych założeniach i dofinansowaniu tylko w starym systemie „net-meteringu” (systemie opustów), zwrot nastąpi po prawie 6 latach, a zysk po 25 latach wyniesie ponad 76 tysięcy zł.
Jak widać w tej prostej analizie ekonomicznej różnica w czasie zwrotu inwestycji jest niewielka. Przy obecnych cenach i trendach rynkowych zmiana systemu rozliczenia dla prosumentów nie spowodowała nagłego spadku opłacalności inwestycji w instalację fotowoltaiczną.
Należy jednak podkreślić, że sytuacja jest bardzo dynamiczna i w przyszły roku taka analiza może wyglądać inaczej. Oprócz dużych zawirowań rynkowych powodowanych przez obecną sytuację geopolityczną na świecie trzeba mieć również na uwadze zmienność decyzji politycznych w Polsce. Co więcej, docelowe wprowadzenie rozliczania godzinowego wymusi na gospodarstwach domowych inwestycję w magazyn energii oraz zmianę taryfy na godzinową, co może zapewnić oprócz niezależności energetycznej dodatkowe oszczędności.